Türkiye'deki endemik türlerin zarar görmesinin nedenleri ?

Türkiye endemik bitkiler açısından dünyanın önemli ülkelerinden birisidir.
Yurdumuz endemiklerinin sayısı 3000 dolaylarında olup endemizm oranı %33civarındadır. Ülkemizde endemik tür sayısı diğer Avrupa ülkeleriyle kıyaslandığında ülkemizin bu zenginliği daha iyi anlaşılır. Avrupa ülkeleri arasında en çok türe sahip olan ülke Yunanistan olup 800 civarındadır. Aynı şekilde endemik türlerce zengin İspanya ve Yugoslavya’da ise bu sayı 400-500 arsındadır.
Ülkemizdeki endemik bitki türlerinin en önemlilerinden birkaçı; Kaz dağında orman meydana getiren Kazdağı göknarı (Abies equi-trojani) Eğridir güneyindeki Kasnak Meşesi (Quercus vulcanica) Köyceğiz-Dalaman arasında yaygın olan Sığla veya Günlük ağacı ve ormanları (Liquidambar orientalis) Beşparmak Dağları ( Ege bölümü)ndaki Kral eğreltisi (Osmunda regalis) ile Datça yarımadasında bulunan Datça Hurması
Türkiye’de yetişen endemik türler tabiatta aşırı otlatma yangın bilinçsiz kesim sökümıslah çalışmaları yapılaşma şehirleşme ve herbisit kullanımı gibi çeşitli tehlikelerle karşı karşıyadır.Bu olumsuz faktörler kimi zaman bitkinin yok olmasına ve bir anlamda yer yüzünde ortadan kalkması anlamına gelmektedir.Yurdumuzdaki endemik türlerin 12’sinin neslinin tükendiği belirlenmiştir.Bu olumsuz faktörler zamanla bitkilerin durumlarını tespit etme ve gerekli önlemleri alma ihtiyacını doğurmuştur.
Bu ihtiyaca yardımcı olmak amacı ile “Uluslar arası Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği(IUCN)” kurulmuştur. Bu kuruluş çalışmalarla bitkiler için tehlike sınıflarını belirlemiş ve kritik durumdaki bitkileri buna göre değerlendirerek Kırmızı Bülten denilen “ Red Data Book ” isimli eseri ortaya çıkarmışlardır. Bu çalışmalardan sonra aynı kategoriler esas alınarak “ Türkiye’nin Nadir ve Endemik Bitkileri ” adlı bir kırmızı bülten hazırlanmıştır.

ENDEMİK BİTKİLERİN YURDUMUZDA DAĞILIŞI:
Yurdumuz endemik bitkileri tek tek ele alındığında bunlardan 1700 kadarının ülkemiz coğrafik bölgelerinden yalnız birine özgü oldukları saptanmıştır.
Buna göre:
Güney Anadolu’da 631 tür
Doğu Anadolu’da 371 tür
Orta Anadolu’da 253 tür
Karadeniz’de 203 tür
Ege’de 147 tür
Marmara’da 67 tür
Güneydoğu Anadolu’da 33 tür
Türkiye’de toplam 3000 civarında tohumlu bitki türü endemiktir. Türkiye’de bugüne dek bilinen kadarıyla yaklaşık 9000 kadar doğal eğrelti ve tohumlu bitki türü vardır. Bunların yaklaşık % 30’u ülkemiz için endemiktir.